Noter Güvenli Ödeme Sistemi: Araç Alım Satışında Güvenli Ödeme Nasıl Yapılır?

İkinci el araç alım satımı yaparken yaşanan nakit taşıma, sahte para ve dolandırıcılık endişeleri oldukça yaygındır. Noter Güvenli Ödeme Sistemi, tüm bu riskleri ortadan kaldırarak hem alıcı hem de satıcı için güvenli ve şeffaf bir işlem ortamı sunar.

Güvenli Ödeme Sistemi Nedir ve Neden Önemlidir?

Güvenli Ödeme Sistemi, araç bedelinin noter onayı öncesinde bloke (emanet) bir hesaba alınmasını ve noter işlemi tamamlandıktan sonra otomatik olarak satıcıya aktarılmasını sağlayan elektronik bir ödeme altyapısıdır. Bu sistem, Ticaret Bakanlığı ve Türkiye Noterler Birliği iş birliğiyle 2020 yılında hayata geçirilmiştir. 27 Eylül 2024 tarihi itibarıyla noterlerde yapılan araç satışlarında bu sistemin kullanımı zorunlu hale gelmiştir.

Sistemin temel amacı; nakit taşıma, sahte para riski ve satış sonrası paranın gönderilmemesi gibi dolandırıcılık vakalarını önlemektir. Bu sistemle araç bedeli, aracın mülkiyetiyle eş zamanlı el değiştirir. Böylece alıcı, aracı üzerine almadan parasının karşı tarafa gitmeyeceğinden; satıcı da parası güvenceye alınmadan aracı devretmeyeceğinden emin olur. İşlem boyunca taraflar her adımda SMS ve e-posta ile bilgilendirilerek süreci güvenle takip edebilir.

Noter Güvenli Ödeme Sistemi Zorunlu mu?

Evet, noterde güvenli ödeme zorunlu mu? sorusunun cevabı nettir: 27 Eylül 2024 tarihinden itibaren noterlerdeki araç satış işlemlerinin bu sistem üzerinden yapılması yasal olarak zorunlu hale gelmiştir. Bu zorunluluk, havale ve EFT gibi geleneksel yöntemlerin taşıdığı riskleri ortadan kaldırmak için getirilmiştir.

Güvenli Ödeme Sistemi Nasıl Kullanılır?

Güvenli ödeme işlemi, e-Devlet Kapısı üzerinden sunulan "Taşıt Takas" (Araç Alım Satım Bedelinin Takasbank Aracılığıyla Ödenmesi) hizmeti aracılığıyla gerçekleştirilir. Aynı hizmet, Türkiye Noterler Birliği'nin sağladığı Taşıt Takas web portalı ve mobil uygulaması üzerinden de kullanılabilir. Ayrıca, Noterler Birliği'nin anlaşmalı olduğu birçok banka ve elektronik ödeme kuruluşu (Takasbank, VakıfBank, Ziraat, Garanti BBVA, İş Bankası, Akbank, Halkbank, TEB, QNB Finansbank gibi) kendi mobil uygulamaları içinde de benzer güvenli ödeme ekranları sunar.

Güvenli Ödeme Sisteminde Alıcı, Satıcı ve Noterin Rolü

Bu süreçte her bir tarafın net bir rolü vardır:

Satıcının Rolü: Satıcı, araca ait satış bilgilerini sisteme girerek süreci başlatır. Kendi banka hesap (IBAN) bilgilerini tanımlar ve araç bedelinin güvenli hesaba yatırılmasını bekler. Noterde, ödeme güvenceye alındıktan sonra satış işlemini gerçekleştirir ve onay sonrası para otomatik olarak kendi hesabına geçer.
Alıcının Rolü: Alıcı, satıcının başlattığı işleme referansla sisteme girer ve araç bedelini Takasbank güvencesindeki emanet hesaba transfer eder. Noterde satış tamamlanıncaya kadar bu tutar bloke kalır. Alıcı, noter onayı olmadan paranın satıcıya geçmeyeceğinden emin olur.
Noterin Rolü: Noter, güvenli ödeme sisteminin kontrol noktasıdır. Satış için taraflar notere geldiğinde, noter çevrimiçi sistem üzerinden satış bedelinin yatırılıp yatırılmadığını sorgular. Eğer alıcı tarafından para yatırılmadıysa veya bloke değilse, noter satış işlemini başlatmaz. Ödeme güvencesi teyit edilirse noter, alım-satım sözleşmesini onaylar ve aracı alıcı adına tescil eder.

Güvenli Ödeme Sistemi Adım Adım İşleyişi

Aşağıda, bu sürecin adım adım nasıl işlediğini detaylı bir şekilde açıklıyoruz.

Adım 1: Güvenli Ödeme İşlemini Başlatma (Satıcı Kaydı)

Öncelikle satıcı, e-Devlet'te ilgili hizmete (veya entegre banka uygulamasına) kendi kimlik doğrulamasıyla giriş yaparak “Satıcı Kayıt” adımıyla işlemi başlatır.
Sisteme, satış yapacağı araca ait bilgiler (plaka, kilometre, model, satış tutarı) ve tarafların kimlik ile iletişim bilgileri (satıcının IBAN'ı, alıcının telefon numarası ve e-posta adresi) girilir.
Satıcı bilgileri onayladığında, sisteme girilen alıcı telefon numarasına otomatik olarak bir referans kodu (genellikle “TB...” ile başlayan benzersiz işlem numarası) SMS ile gönderilir. Satıcı bu aşamada yapması gerekenleri tamamlamış olur.

Adım 2: Araç Bedelinin Bloke Hesaba Yatırılması (Alıcı Ödemesi)

Şimdi süreci alıcı devralır. Alıcı, e-Devlet'teki aynı “Taşıt Takas” hizmetine (veya ilgili banka uygulamasındaki güvenli satış ekranına) giriş yaparak “Alıcı Kayıt/Ödeme” adımını açar.
Karşısına gelen ekranda, satıcının T.C. kimlik numarasını ve satıcıdan gelen referans numarasını girerek işlem kaydını doğrular.
Ardından sistem, alıcıya emanet hesaba para yatırması için hesap bilgilerini SMS ile gönderir. Bu SMS'te, Takasbank’ın ilgili aracı kuruluş olarak kullandığı özel hesap numarası (IBAN’ı) ve unvan bilgisi yer alır.
Alıcı, kendi bankasının mobil veya internet şubesinden bu iletilen IBAN’a araç bedeli tutarında transfer yapar. Transferin açıklama (EFT açıklaması) bölümüne kendisine verilmiş olan referans numarası eksiksiz girilir.
Alıcı parayı gönderdikten kısa süre sonra, Takasbank tarafından ödemenin alındığı ve bloke edildiğine dair onay SMS’i gelir. Bu noktada araç bedeli artık güvenli hesaba geçmiş ve noter onayı gelene dek adeta bir emanet kasası gibi bekletilmektedir.

Adım 3: Noterde Satışın Tamamlanması ve Paranın Aktarılması

Güvenli ödeme kayıt ve para transferi işlemleri tamamlandığında, taraflar noterde bir araya gelerek satış işlemini gerçekleştirmeye hazırdır.
Noter, alıcı ve satıcıdan gelen bu referanslı işlem için kendi sisteminden Güvenli Ödeme Sorgulamasını yapar. Bu sorgu ile emanet hesaptaki para durumu kontrol edilir. Eğer araç bedeli bloke edilmediyse, noter satış sözleşmesinin yapılmasına izin vermeyecektir.
Ancak para güvenli bir şekilde yatırılmışsa noter, satış sözleşmesini onaylar ve aracın alıcı adına tescilini gerçekleştirir.
Noter onayı ile birlikte, sistem Takasbank’a gerekli bildirimi yapar ve satış bedelinin otomatik olarak satıcının hesabına geçmesini sağlar. Bu transfer genellikle saniyeler içinde gerçekleşir. Bu sistem 7/24 çalıştığından, mesai saatleri dışında veya hafta sonu dahi satışlar anlık gerçekleşir. Bankalar arası FAST transfer limiti şu an ~2 milyon TL civarında olup, bu tutara kadar olan satışlar günün her saati anında yapılabilir.
Böylece araç ile para eş zamanlı el değiştirmiş olur: Noter satış onayı verir vermez alıcı aracın yasal sahibi olur ve aynı anda satıcı da parasını alır.

Noter Güvenli Ödeme Sistemi Ücreti Ne Kadar?

Güvenli ödeme sistemi, küçük bir hizmet ücreti karşılığında çalışır ve bu komisyon ücreti alıcı tarafından ödenir. 2025 yılı için güncellenen hizmet bedeli üst sınırı yaklaşık 194 TL civarındadır.

Alıcı, gönderdiği tutara hizmet bedelini eklemelidir; aksi takdirde komisyon, satış bedelinin içinden otomatik kesileceği için satıcıya eksik tutar ulaşır. Örneğin, satış bedeli 500.000 TL olan bir araç için alıcı bankasına EFT yaparken tutarı 500,194 TL olarak göndermelidir. Eğer sadece 500.000 TL gönderirse, aracı kuruluş bu tutarın içinden ücreti keseceğinden satıcının eline 499.806 TL geçer.

İkinci El Araç Satışında Zorunlu Trafik Sigortası Yaptırmak Şart mı?

Güvenli ödeme sisteminin yanı sıra, araç alım satımında dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli konu da zorunlu trafik sigortasıdır. 5 Aralık 2024'ten itibaren yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle, ikinci el araç alacak kişinin noter satış işleminden önce trafik sigortası yaptırmak zorunludur. Noter, alıcı adına geçerli bir sigorta poliçesi olup olmadığını kontrol eder ve sigorta yoksa işlemi başlatmaz.

Bu nedenle, noter randevusuna gitmeden önce sigortanı yaptırmak hem zamandan tasarruf etmeni sağlar hem de en uygun fiyatları karşılaştırmana olanak tanır.