ÖTV ve KDV Hesaplama

Birçok üründe olduğu gibi sıfır araçlara da Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) uygulanır. Her yıl ÖTV oranı güncellenir ve farklı silindir hacimlerine farklı oranlar uygulanır. Bu nedenle de sıfır araç satın almayı düşünen kimseler, “Araçlarda ÖTV hesaplaması nasıl olur?” ve “Güncel sıfır araç ÖTV oranları nelerdir? gibi soruları sık sık sorar.

ÖTV Nedir?

ÖTV, yani Özel Tüketim Vergisi, belirli mal veya ürün gruplarından devlet tarafından alınan bir dolaylı vergidir. Genellikle lüks, çevreye zararlı, sağlığa olumsuz etkisi olan ya da yüksek katma değere sahip ürünlerden alınır. Türkiye’de 2002 yılında yürürlüğe giren 4760 sayılı ÖTV Kanunu ile uygulanmaya başlamıştır.ÖTV uygulanan başlıca ürün gruplarından biri de otomobil ve motosiklet gibi motorlu taşıtlardır.

Sıfır Otomobillerde ÖTV Oranları Nelerdir?

Resmi Gazete’de yayımlanan yeni ÖTV matrah güncellemesi açıklandı. Buna göre sıfır araçlar için ötv oranları motor silindir hacmi ve vergisiz satış tutarına bağlı olarak değişiyor. Peki ÖTV ne kadar oldu?

Yeni ÖTV matrah düzenlemesine göre otomobillerde ÖTV oranları:

Motor Silindir Hacmi	Vergisiz Satış Tutarı (ÖTV matrahı)	ÖTV	KDV
1600 cm³’e kadar	184.000 TL’yi aşmayan	%45	%20
	184.000 TL - 220.000 TL arasında olan	%50	%20
	220.000 TL - 250.000 TL arasında olan	%60	%20
	250.000 TL - 280.000 TL arasında olan	%70	%20
	280.000 TL üzeri	%80	%20
1600 cm³ ile 2000 cm³ arası	170.000 TL’ye kadar	%130	%20
1600 cm³ ile 2000 cm³ arası	170.000 TL üzeri	%150	%20
2000 cm³’ten fazla	Sınırsız tutarda	%220	%20

ÖTV Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Araç ÖTV hesaplama işleminde, araçların silindir hacimleri ve vergisiz satış tutarları baz alınır. ÖTV hesaplandıktan sonra, ürünün fiyatına eklenir ve toplam tutar üzerinden KDV (Katma Değer Vergisi) hesaplanır.

Basit bir işlemle ÖTV hesaplaması yapalım:

Almayı planladığın sıfır aracın vergi matrahının yani vergisiz satış tutarının 200.000 TL olduğunu düşünelim. Aracın silindiri 1600 cm³’ten küçük olsun. Devletin belirlediği ÖTV oranı bu şartlarda %50’tir.

Ödenmesi Gereken ÖTV Tutarı: 200.000 TL x %50 = 100.000 TL,
ÖTV Dahil Araç Tutarı: 200.000 matrah bedeli + 100.000 (ÖTV tutarı) = 300.000 TL olur.

MTV hesaplama hakkında bilgi almak için tıkla.

Motosikletlerin ÖTV Oranı Kaçtır?

Motosikletler için ÖTV oranları motor silindir hacmine göre değişirken KDV oranları sabit kalır. Dolayısıyla motosiklet ÖTV indirimi hesaplanırken de iki farklı yol izlenir. Motosiklet ÖTV oranları ve KDV oranları şu şekildedir

Motor silindir hacmi 250 cm³’ün altında olan: ÖTV oranı %8 ve KDV oranı %20
Motor silindir hacmi 250 cm³’ün üstünde olan: ÖTV %37 ve KDV %20

Motosiklet kasko sigortası ve motosiklet trafik sigortası hakkında bilgi almak istersen de yazılarımızı incele.

Hibrit Araçların ÖTV Oranları Ne Kadar?

Hibrit araçlarda ÖTV oranları %80 ile %220 arasında değişiyor. Elektrikli motoru da bulunan hibrit araçlarda Özel Tüketim Vergisi oranları;

Motor Silindir Hacmi	Vergisiz Satış Tutarı (ÖTV matrahı)	ÖTV	KDV
50 kW'ı geçip, 1800 cm³'ü geçmeyen	228.000 TL'yi aşmayan	%45	%20
50 kW'ı geçip, 1800 cm³'ü geçmeyen	228.000 TL-350.000 TL arasında olan	%50	%20
50 kW'ı geçip, 1800 cm³'ü geçmeyen	350.000 TL üzeri	%80	%20
100 kW’ı geçip, 2000 cm³'- 2500 cm³ arasında	170.000 TL'yi aşmayan	%130	%20
100 kW'ı geçip, 2500 cm3'ü geçmeyen	Sınırsız tutarda	%150	%20
Diğerleri		%220	%20

Elektrik motor gücü 100 kW'den fazla olup motor silindir hacmi 2500 cm³’ü geçmeyen ve ÖTV matrahı 170.000 TL’nin altında olan hibrit araçların ÖTV oranı ise %130’dur.

Elektrikli araç nedir, hibrit araba nedir, elektrikli araç sigortası fiyatları ne kadar gibi merak edebileceğin soruların için de ilgili yazılarımızı tıklayıp öğrenebilirsin.

Elektrikli Araçların ÖTV Oranları Ne Kadar?

Elektrikli araç ÖTV oranları aracın motor gücüne ve matrahına bağlı olarak değişmektedir. KDV oranları ise tüm elektrikli araçlar için %20’dir.

Elektrikli araçlarda ÖTV oranları 4 farklı silindir hacmine göre şu şekilde olur:

Motor gücü 160 kW’ı geçmeyen ve matrahı 1.450.000 TL’yi aşmayan araçlarda; ÖTV %10
Motor gücü 160 kW’ı geçmeyen fakat matrahı 1.450.000 TL’yi aşan araçlarda; ÖTV %40
Motor gücü 160 kW üstü ve matrahı 1.350.000 TL'yi aşmayan araçlarda; ÖTV %50
Motor gücü 160 kW üstü ve matrahı 1.350.000 TL'yi aşan araçlarda; ÖTV %60

Diyelim ki…

Sıfır araç satın almak üzere bir otomobil bayisine başvurdun ve vergisiz satış fiyatı 250.000 TL olan bir araç modeli ilgini çekti. Aracın motor silindir hacmi 1600 cm³’ün altında olduğu için bu araca %60 oranında Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) uygulanmakta. Ancak satış temsilcisinden 480.000 TL tutarında anahtar teslim fiyatı duyduğunda, bu rakamın nasıl oluştuğu konusunda kafanda bazı soru işaretleri oluştu.

Fiyatın bu seviyeye ulaşmasının nedeni, önce %60 oranında ÖTV’nin matrah üzerine eklenmesi, ardından da oluşan bu toplam tutar üzerinden %20 Katma Değer Vergisi’nin (KDV) hesaplanmasıdır. Yani 250.000 TL’lik vergisiz satış fiyatına 150.000 TL ÖTV eklenmiş, bu toplam (400.000 TL) üzerinden de 80.000 TL KDV hesaplanarak nihai fiyat 480.000 TL olarak belirlenmiştir.

Araç alım sürecinde, toplam maliyeti etkileyen vergilerin önceden doğru şekilde hesaplanması, bütçeni sağlıklı yönetmen açısından kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, sıfır araç almayı düşünüyorsan, karar vermeden önce motor hacmi ve matrah tutarına göre geçerli ÖTV ve KDV oranlarını dikkate alarak detaylı bir hesaplama yapmalısın.

ÖTV’den Muaf Olmak Mümkün mü?

ÖTV muafiyetli veya ÖTV indirimli araç satın almak, bazı şartların sağlanması ile mümkün. Bu şartlar şu şekilde:

Engelli Raporuna Sahip Olmak

Engelli raporuna sahip olan kişilere, engellilik yüzdesine göre değişkenlik gösteren ÖTV indirimi ya da ÖTV muafiyeti uygulanır. Ancak engelli kişinin alacağı sağlık raporunda “ÖTV istisnalı araç kullanabilir” ibaresi yer almalıdır. Ek olarak engelli ÖTV muafiyetli araç alımının üst limiti ise 1.004.000 TL’dir. Engelli raporu ile ÖTV muafiyetli veya indirimli araç alımı hakkında bilgi almak istiyorsanız Engelli Raporu ile Araç Alımı ve Şartları Nelerdir? başlıklı yazımızı inceleyebilirsin.

Engelli raporu trafik sigortası alırken de indirim olanakları tanıyabilir. Sigorta şirketlerine ve özel şartlara göre değişebilen bu konuyu trafik sigortasında engelli indirimi var mı yazımızdan daha detaylı öğrenebilirsin.

Gazi veya Şehit Yakını Olmak

Uzuv kaybı yaşayan gaziler ve şehit yakınları ÖTV’siz araç alımı seçeneğinden faydalanabilirler. Bunun için şehit yakınlarının Sosyal Güvenlik Kurumundan “Şehitlik Belgesi” almaları gerekir. Uzuv kaybı yaşayan gazilerin ise engellilik raporuna sahip olmaları gerekir. Ayrıca gazi ve şehit yakınları için ÖTV muafiyetli araç alımında üst limit bulunmaz. Tek şart, motor hacminin 1600 cm³’ü geçmemesidir.

Anahtar teslim araç fiyatı hesaplanırken eklenen vergilerden biri de Katma Değer Vergisi yani KDV’dir.

KDV Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Araçlarda KDV hesaplaması, KDV dahil hesaplama ve KDV hariç hesaplama olmak üzere 2 farklı şekilde yapılabilir. KDV hariç hesaplama ise “KDV dâhil ürünün fiyatı/(1+KDV oranı) formülüyle yapılır. Ülkemizde araç satış bedeli ve motor silindir hacmine bakılmaksızın motosikletler, elektrikli ve hibrit araçlar dahil her araç için KDV oranı; %20’dir.

KDV Dahil Hesaplama Nasıl Yapılır?

KDV dahil hesaplamaişlemi yapılırken “KDV hariç ürün fiyatı x (1+KDV oranı)" formülü uygulanır. KDV hesaplama işlemi yapılırken aracın ÖTV tutarı eklendikten sonraki toplam fiyatına KDV oranı eklenir. Gel yukarıdaki işlemden devam ederek KDV dahil hesaplama işlemini yapalım:

200.000 bin TL’lik araç ÖTV ile 300.000 bin TL oldu.
300.000 TL’nin %20’i = 60.000 TL’dir.
KDV dahil aracın fiyatı ise 300.000 TL + 60.000 TL = 360.000 TL olur.

KDV Hariç Hesaplama Nasıl Yapılır?

KDV hariç hesaplama işlemi yapılırken (KDV dâhil ürünün fiyatı/(1+KDV oranı) formülü dikkate alınır. Yani yukarıdaki işlemden devam edersek;

KDV hariç bedeli; 354.000 TL / 1,18 = 300.000 TL olur.