Araba Alım Satım Sürecinin Tüm Püf Noktaları

Araba almak ve satmak çetrefilli süreçlerdir. Alınacak arabanın modeli, fiyatı ve özellikleri alım sürecine en çok etki eden noktalardır. Aynı zamanda aracın sıfır mı yoksa ikinci el mi olacağına karar vermek de araba alımını zorlaştırabilir. Tıpkı araba alırken olduğu gibi satarken de bazı zorluklarla karşılaşabilirsin. Aracını değerinde satmak isterken alıcı bulamayabilir ve acil ihtiyaçların varsa hemen gideremeyebilirsin. Tüm bu nedenlerden dolayı araba alım satım sürecine ilişkin detayları en ince ayrıntısına kadar öğrenmek ve işlemlerini yaparken bu ayrıntılara dikkat etmen tavsiye edilir.

Sıfır veya İkinci El Araç Alım-Satım İşlemleri

Kendine yeni bir otomobil satın almak istiyor ancak otomobilinin sıfır mı yoksa ikinci el mi olması gerektiğine karar veremiyor olabilirsin. Burada önemli olan hem beklentilerin hem de bütçendir. Kullanılmamış bir araba istiyorsan sıfır araç seçeneklerini incelemesin fakat büyük bir bütçe ayırman gerekeceğini aklında bulundurmalısın. Bayiden sıfır araba nasıl alınır yazımızdan detaylı bilgi alabilirsin.

İkinci el araba alırken ise aracın hasarının olup olmadığı ve önceki sahibinin aracı nasıl kullandığına dikkat etmelisin. Tüm bu detaylar araba alım sürecini zorlaştırsa da öncesinde bazı beklentilerini belirlemen işlemlerini kolaylaştırabilir. Sıfır veya ikinci el araç alım-satım işlemlerinde dikkat etmen gereken kriterlerden bazıları ise şunlardır:

Bütçe

Bir otomobil alırken ilk ve en önemli aşama bütçe belirlemektir. Üstelik bu yalnızca otomobil alırken değil her türlü alışveriş için gerekli kriterdir. Belirlediğin bütçe doğrultusunda alacağın aracı genel hatlarıyla bulmuş olursun. Bu fiyat skalasındaki sıfır ve ikinci el araçları filtreledikten ve diğer beklentilerini de göz önünde bulundurduktan sonra alabileceğin araçları kıyaslamaya başlayabilirsin.

İhtiyaçlar

Araba alırken ihtiyaçlarını belirleyip karar vermek ilk adımlardan biridir. Eğer aile arabası türünde bir araç istiyorsan bagaj hacmi ya da koltuk sayısı gibi kriterler önemlidir. Sık sık uzun yol yapılacaksa yakıt tüketimi daha tasarruflu olan ve konforlu bir araç tercihin olabilir. Beklentilerin ve ihtiyaçlarına göre aracı belirlemek en sağlıklısı olacaktır.

Kullanım Süresi

Bazı sürücüler ikinci el araç satın alırken ömürlük olmasını ister. Bazıları ise sürekli alıp satarak daha yüksek modellere geçer veya aldığı araçtan çabucak sıkılıp yenisiyle değiştirir. Bu nedenle özellikle sıfır araç almadan önce aracı ne kadar kullanabileceğini kendine sormalısın. Kısa bir süre içerisinde aracını değiştireceğini düşünüyorsan sıfır yerine ikinci el tercih edebilirsin. Bunun nedeni ise hiç kullanılmamış bir aracı satın aldığın an değerinin düşecek olmasıdır. 

Araç Bakımı

İkinci el araç alırken araç bakımına mutlaka dikkat etmen gerekir. Önceki sahiplerinin aracı nasıl kullandığı ve araçta ne gibi hasarlar olduğunu bilmek fikrini doğrudan etkiler. Araca dair kaygılarını ortadan kaldırmak için ekspertiz raporu talep edebilirsin. Güvenli bir kurum yardımıyla araçla ilgili tüm bilgileri rapordan ve aracın bakımıyla ilgili bilgilere de rapordan ulaşarak satın alıp almayacağınıza karar verebilirsin. Araç bakımı aksatıldığında aracın motorunda ve dış aksamında çeşitli arızalar görülebilir. Sürüş güvenliği açısından önem taşıyan bu parçalardan biri de EGR valfidir. EGR valfinin arızalanması sonucu aracın performansında büyük düşüş görülür. EGR valfi arızası nasıl anlaşılır öğrenmek için içeriğimizi okuyabilirsin. 

Yakıt Tüketimi

Sıfır veya ikinci el araç satın alırken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri de yakıt tüketimidir. Özellikle yakıt tasarrufu sağlayan otomobiller, uzun vadede kâr etmeni sağlar. Çok fazla yakıt tüketen araçlar hem şehir içi hem de şehirler arası yolculuklarda ekonomik açıdan zarar görmene neden olabilir. Bu aşamada aracın yapım yılını da göz önünde bulundurabilirsin. 15-20 sene önce üretilmiş bir araç size fiyat açısından fayda sağlasa da ekonomik açıdan pek de avantajlı olmayabilir. Bu nedenle yeni nesil, düşük yakıt tüketimli araçları tercih ederek yakıttan tasarruf edebilirsin. 

En az yakan arabalar hakkında bilgi almak için yazımızı okuyabilirsin. 

Yedek Parça

Araçlarda yaşanan arızalar sonucunda aracın parçalarını yenisiyle değiştirmeniz gerekebilir. Bu aşamada yedek parça sorunu devreye girer. Bazı araçların parçaları hem kolayca hem de oldukça uygun fiyata bulunabilse de bazı araçların parçalarını bulmak zor olabilir. Bu nedenle almak istediğiniz aracın yedek parçasının kolayca bulunup bulunamadığına da dikkat etmen önerilir.

Ek Donanımlar

Araçların ilk sahipleri, araç üzerinde bazı değişiklikler yapabilir. Araca çeşitli donanımları dahil edebilir ve aracı daha yenilikçi bir görünüme kavuşturabilir. Bu nedenle ikinci el araç almanın en iyi avantajlarından biri ek donanımlardan da faydalanabilmendir. Güvenlik ekipmanları, ses sistemi gibi donanımlar sayesinde ek masraf yapmadan araç deneyimini iyileştirebilirsin. 

Tüm bunların yanı sıra bir araç satın alırken garanti süresine de dikkat etmen gerekir. Boya hataları, mekanik aksamla ilgili çeşitli hatalar aracını aldığın marka tarafından karşılanır. Sıfır veya henüz 1-2 yıllık bir araç aldığında garanti kapsamından faydalanabilirsin. Tüm bu detaylar hem araç alırken hem de aracını satarken işin kolaylaştıracaktır.

Araba Satarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Satın aldığın aracını acil ihtiyaç nedeniyle, değiştirmek için veya başka sebeplerden ötürü satmak isteyebilirsin. Ancak tıpkı aracını almaya karar verirken zorlandığın gibi satarken de zorlanman olasıdır. Arabanı satmaya karar verdiğinde yine alırken olduğu gibi bazı noktalara dikkat etmen gerekebilir. Bu sayede süreci hem daha doğru hem de daha kolay sürdürebilirsin. Arabanı satarken dikkat edilmesi gereken püf noktalardan bazıları ise şunlardır:

• Aracının Piyasa Değerinden Emin Olmalısın.

Araba satarken dikkat edilmesi gerekenler arasında aracın piyasa değerini belirlemek yer alır. Aracını satarken her şeyden önce aracının değerini belirlemelisin. Satış fiyatı belirlerken dürüst olman ve gerçekçi değerler belirlemen önemlidir. Aracının çok iyi durumda olması, az sayıda bulunması ve çok tercih edilen bir model olması fiyatını artırabilir. Fiyat belirlerken öncelikli kaynak olarak araba satış sitelerini kullanabilirsin. Satılacak araçla aynı marka ve modeldeki otomobillerin fiyatları iyi bir referans olabilir. Aynı zamanda, eş zamanlı piyasaya sürülen ve benzer özelliklere ve kilometreye sahip olan araçlar da araştırılabilir. Bu sayede indirim ve pazarlık payını da kendileri ayarlayabilirsin. Aracın hasar durumu, değişen parçaları, servis ağı, yakıt tüketim şekli ve genişliği gibi etmenler de değeri etkileyebilir.

• Aracının Bakımını Yaptırmalısın

Aracını satışa çıkarmadan önce tüm bakımlarını yaptırıp eksiklerini gidermen önerilir. Motoru ve şanzımanı hazırlayarak vites değişimlerini kontrol ederek gerekli bakımları yaptırmalısın. Böylece satışı hızlandırabilir ve alıcıların memnuniyetini arttırabilirsin.  Böylece daha çok alıcı bulabilir, aracını daha iyi duruma geleceği için fiyatı da bu doğrultuda yükseltebilirsin.

• Aracın Temiz Olduğun Emin Olmalısın

Aracın iç ve dış temizliğine satış süreci boyunca dikkat etmelisin. Aracın satışından önce alıcının kafasında soru işaretleri oluşmaması için motor temizliği yaptırmamayı tercih edebilir, bunun yerine motor yağını değiştirebilirsin. Aracını satarken paspasların, torpido gözünün, koltuk ceplerinin, bagajın ve tüm iç bölgelerin temizliğine de dikkat etmelisin. Araç gövde bakımını yaparak, paslı ve lekeleri bölgeleri belirleyip uygun malzemelerle temizleyerek ve çizikleri ince fırçalarla boyayarak aracının sıfırdan farksız görünmesini sağlayabilirsin.

• Aracının Vergi Borçlarını Öde

Aracının vergilerini, borçlarını mutlaka ödemiş olmalısın. Aynı zamanda belgelerini de her an yanında hazır bulundurmalısın.

• Aracının Pazarlama Sürecine Önem Göster

Satış için internet sitelerinde ilan hazırlarken dikkat çekici ve doğru cümleler kurmalı, fazla abartıdan ve yanlış bilgilerden kaçınmalısın. İnternetten ilan verirken aracı her yönüyle ve detaylı bir biçimde fotoğraflayabilirsin. Fotoğraflarda aracının daha iyi görünmesi için aydınlık alanlar tercih etmeli ve aracın temizliğini yaptırmalısın böylece aracını karşı tarafa daha iyi gösterebilir ve daha çok alıcının dikkatini çekebilirsin.

• Deneme Sürüşü Öncesi Kaparo Al!

Satış aşamasına geldiğinde alıcı deneme sürüşü yapmak isterse ehliyetini görmek istemen, satıştan önce kaparo alman ve paranın tamamını almadan aracını teslim etmemen tavsiye edilir.

• Noter Süreçlerine Hâkim Ol

Noterde araç devri yaparken kimlik belgesi, trafik tescil belgesi ve trafik sigortası poliçeni yanında bulundurman gerekir. Bu belgeleri karşılıklı olarak noter görevlisine teslim ettiğinde hem alıcı hem de satıcıya satış sözleşmesi sunulur. Sözleşmeyi imzalamadan önce araç bedelini alıcıdan tahsil etmen gerekir. Bu süreç genellikle blokeli para transferi şeklinde yürütülür. Karşılıklı imzalar atıldığında araba satış işlemi gerçekleşmiş olur. 

• Sigorta İptalini İste

Satış tamamlandığına, sigorta şirketin satışın gerçekleştiğine dair belgeleri sigorta şirketine ibraz ederek sigorta iptalini isteyebilir eğer varsa alacaklarını da tahsil edebilirsin. 

Satış dışında araba alırken de dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Araba alırken nelere dikkat edilmeli yazımızdan öğrenebilirsin.

Araba Satışında Gerekli Evraklar Nelerdir?

İkinci el araç satışı esnasında herhangi bir pürüzle karşılaşmamak için gerekli evrakların tamamını hazırlamalısın. Bu sayede satış işlemini kolayca ve hızlıca gerçekleştirebilirsin. Araba satışında gerekli belgeler, aracın bulunduğu ilde veya farklı bir ilde satılmasına göre değişiklik gösterir. Aracın kayıtlı olduğu şehirde satılması durumunda gerekli belgeler şunlardır:

• Kimlik belgesi
• Noter onaylı satış belgesi
• Vergi ilişik kesme belgesi
• Plaka numarası
• Trafik belgesi
• Tescil belgesi
• Vergi numarası
• Zorunlu trafik sigortası poliçesi
• Satışı bir başka kişi gerçekleştiriyorsa ona verilen vekalet

Araç, kayıtlı olduğu il dışında bir ile satılıyorsa bazı ek evraklar gerekir. Farklı bir şehre plaka değiştirerek giden araç için gerekli belgeler ise şunlardır:

• Vergi ilişik kesme belgesi
• Araç plakası
• Trafik ve tescil belgesi
• Vergi numarası
• Satışı bir başka kişi gerçekleştiriyorsa ona verilen vekalet
• Nüfus cüzdanı fotokopisi
• Şehirler arası trafik soruşturma yazışmalarının yanıtı

Araba Satarken Noterde Nelere Dikkat Edilmeli?

Araç alım-satım işlemleri Karayolları Trafik Kanununa göre araç satış işlemleri noter huzurunda gerçekleştirilir. İlk olarak satıcı ve alıcının kimlik kontrol yapılarak işleme başlanır. Aracın satış, tescil ve devir işlemlerine engel bir durumun olup olmadığına bakılır sonrasında da satış sözleşmesi hazırlanır ve bu belge satıcı, alıcı ve noter tarafından kontrol edilir. İkinci el araç satışı için gerekli olan tescil işlemini de noterde gerçekleştirebilirsin. Aracın yeni sahibine tescil belgesine ilişkin olarak geçici belge hazırlanır, gerekli evraklar alındıktan sonra araç devir işlemi tamamlanır. 

Notere Gitmeden Önce Yapılması Gerekenler

Araç sahiplerinin ise noter huzuruna çıkmadan önce araçlarıyla ilgili bazı pürüzleri ortadan kaldırması gerekir. Bu sayede satış işlemi herhangi bir aksama olmadan tamamlanabilir.

• Notere gitmeden önce aracının üzerinde bir tedbir kararı varsa bu kararı kaldırmalısın. Örneğin, taşıt kredisiyle aldığınız aracın üzerinde banka ipoteği veya haciz bulunabilir. Bu durumlar satışın yapılmasına engel olur.
• Araç üzerinde herhangi bir vergi borcunun olup olmadığını da kontrol edilmelidir. Eğer ödemediğin borcun varsa aracı satmadan önce borçlarınızı ödemelisin. Sorgulamayı T.C. kimlik numaran ve araç plaka numarasıyla yapabilirsin. 
• Bunların yanı sıra araç muayenesini de yaptırmış olmalısın. Muayenesi yapılmayan araçların satışı yasak olduğundan araç muayenesini satıştan önce mutlaka yaptırman gerekir. 
• Aracının satışı esnasında zorunlu trafik sigortasının bulunmasına da dikkat etmelisin. Zorunlu trafik sigortası olmadan da araç satılabilir ancak satış esnasında sigortasının olmadığının sonradan fark edilmesi cezayla karşılaşmanıza neden olabilir. "Sigortasız araç satılır mı?" öğrenmek için içeriğimizi okuyabilirsin. 

Aracın satış işemlerinde kasko sigortasının da ne olacağı önemlidir. "araç satışında kasko" yazımızdan detayları öğrenebilirsin.

Araba Alış Satış Süreci Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

İkinci el araba satış noter ücreti ne kadardır?

İkinci el araç satarken noter ücretini alıcı öder. Satıcının notere ödemesi gereken herhangi bir tutar yoktur. Araba satış noter masrafı 2024 yılı için 1.489.36 TL olarak belirlenmiştir.

Trafik sigortası satış sırasında devredilebilir mi?

Aracı satın alan kişi, bir önceki sahibinin yaptırdığı trafik sigortasından faydalanamaz; satıştan sonraki 15 gün içerisinde trafik sigortası yaptırması gerekir. Zorunlu trafik sigortanızı yaptırmak için sigortam.net’ten bilgi alabilirsin.

İkinci el araba satış işlemi nasıl yapılır?

Alıcı aracı almaya karar verdiğinde hem alıcının hem de satıcının ruhsat ve kimlik fotokopileriyle birlikte notere başvurması gerekir. Araç üzerinde satışı engelleyecek herhangi bir durum yoksa satış sözleşmesi çıkartılır. İşlemlerin ardından alıcı geçici ruhsatını alabilir.

Sıfır araçların garanti süresi ne kadardır?

Garanti süreleri markadan markaya değişiklik gösterir. Ortalama garanti süresi ise 2-3 yıl civarındadır.