Montaj Sigortası

Hızla gelişen teknoloji ve insan gereksinimlerinin çeşitlenmesi ile özellikle inşaat ve montaj alanlarında fabrika ve tesislerde yeni yatırımlar yapılmaya başlanmıştır. Ancak bu yeni yatırımlar gerçekleştirirken montaj sırasında yapılan yanlış bir işlemler, yalnızca işlerin aksamasına neden olmak ve ekipmanlara zarar vermekle kalmaz beklenmedik maddi kayıplara da yol açabilir. İşte bu olası mali kayıpların önüne geçebilmek amacıyla montaj sigortası bir diğer adıyla Montaj All Risk Sigortası, bir gereklilik olarak karşımıza çıkar ve tek bir poliçede birçok riske karşı güvence sağlayarak daha ekonomik ve pratik çözümler sunar. 

Peki, “Montaj sigortası nedir, ne işe yarar?” birlikte inceleyelim.

Makine Montaj Sigortası Nedir?  

Montaj sigortası; montaj faaliyetlerinin başlangıcından bitimine kadar geçen sürede ani ve beklenmedik bir olay sonucu meydana gelebilecek risklere karşı güvence sağlayan bir mühendislik sigortası türüdür. Yani şantiye sahasındaki hazırlık malzemelerinin, fabrika, sanayi gibi yapıların, elektrikli parçalarının, ilgili montaj ekipmanlarının ve iş makinelerinin yerleştirilmesi ve monte edilmesi sırasında oluşabilecek hasarları kapsar. Teknik nedenle doğan hasardan insan kaynaklı maddi kayıplara ve deprem, sel, toprak kayması, yıldırım, yangım infilak gibi doğal afet risklerine kadar güvence sağlar. 

Eğer yapılacak olan proje, montaj ve inşaat işlerinin her ikisini de kapsıyorsa yaygın olarak “inşaat montaj sigortası” terimi kullanılmaktadır. 

Montaj Sigortası Kimleri Kapsar? 

• İşveren (Poliçenin sahibi): Asıl menfaat sahibi olan işveren, şantiye alanını sağlayan, planlama aşamasında görev alan ve bazı projelerde de malzeme temininden sorumlu taraftır. 
• Ana müteahhit: İşveren tarafından görevlendirilen, bütün projenin inşaat-montaj işlerinden sorumlu taraftır ve işlerin bir kısmına taşeronlara devredebilir.
• Tali Müteahhit (Taşeronlar): İnşaat ve montaj işlerinin tamamında (anahtar teslimine kadar) veya bir kısmında görevlendirilen taraftır. 

Montaj Sigortası Kapsamındaki Montaj İşleri

Makine montaj sigortası ile işletmeye alınan tüm mekanik ve elektronik makine ve ekipmanlarla yapılacak montaj işleri sigortalanabilir. Uygulama alanı oldukça geniş olan montaj sigortası ile havalandırma tesisatı, boru, bina için elektrik ve boru iletim hatları ile montaj faaliyetleri nedeniyle doğan inşaat işleri de güvence altına alınabilir. 

İnşaat sigortası hakkında detaylı bilgi almak için yazımızı okuyabilirsin. 

Montaj Sigortası Teminatları

Montaj sigortası genel şartları doğrultusunda belirlenen teminatları şu şekilde sıralayabiliriz. 

• Deprem, sel, su baskını, yağmur, kar, fırtına, çığ, sabotaj
• Yangın, yıldırım, infilak
• Toprak kayması ve toprak çözünmesi
• Şantiye sahasında taşıma sırasında meydana gelen kazalar
• Uçak çarpması ve uçaktan düşen parçalar
• İşletme kazaları
• Dikkatsizlik ve ihmal
• Elektriksel hasarlar (şerare, kısa devre vb.)
• Aksi belirtilmediği süre dört haftalık test deneme devresi (ikinci el makineler hariç)

Montaj Sigortası Ek Teminatları

• Üçüncü şahıs mali sorumluluk: Üçüncü şahıs mali sorumluluk ek teminatı, inşaat ve montaj işlerinde üçüncü şahısların yaşayabileceği can ve mal kayıplarına karşı teminat sağlar. Örneğin, şantiyeden geçmekte olan bir kişi, şantiye alanına izinsiz giren bir çocuk ya da inşaatının yakınına park etmiş bir araç üçüncü kişi olarak kabul edilir. Poliçe, montaj işlerinde çalışan ikinci şahısları ise karşılamaz. Çalışanlar, yalnızca işveren mali sorumluluk sigortası ile teminat kapsamına alınabilir. 
• Enkaz Kaldırma: İnşaat-montaj işlerinde kalıp çökmesi, sel ve su baskını sonucu oluşan enkaz, ek masraf doğmasına neden olabilir. İşte enkaz kaldırma ek teminatı bu noktada devreye girerek ilgili masrafların karşılanmasını sağlar. 
• Geçici Şantiye, Tesis ve Ekipman: Sigorta; inşaat ve montaj sırasında doğrudan ekipmanın (iskele, kalıp gibi) ya da doğrudan ilgili olmayan yapıların (işçi barakası, atölye, yemekhane gibi) uğrayacağı zararları temin eder. Aşınma ve yıpranma durumu da göz önünde bulundurulur. (Makine Kırılması Sigortası yalnızca makine çalışması ve mekanik hasarları karşılarken iş makineleri ek teminat sadece fiziki hasarları kapsadığı için bu ek teminatı Makine Kırılması Sigortası ile karıştırmamak gerekir.)
• İş makineleri: Montaj sahasında sabit ya da hareketli iş makinelerinin başına gelebilecek sigorta kapsamına giren fiziksel hasarları (sel, hırsızlık, yangın) karşılar. Ayrıca küçük el aletleri, dozer, kule, silindir, vinç, kablo, halat, kepçe ve asfaltlama makineleri de poliçeye dahil edilir. 
• Grev, lokavt, halk hareketleri, kargaşalık ve terör: Montaj işleri yapılırken toplu sözleşme, grev, lokavt, halk hareketleri veya terör sebepli olaylar sonucunda meydana gelen hasarlar poliçede belirtilen limitler dahilinde karşılanır. 
• Ekspres, Nakliyat, Fazla Mesai, Tatil Ücretleri ve Zamlar: Montaj işlerinde kullanılan ürünlere ilişkin hasarların bir an önce giderilmesi ve hasar nedeniyle oluşan gecikmenin azaltılması için yapılan işlemler sonucu ortaya çıkan ek masraflar (hızlı nakliye, fazla mesai) poliçe kapsamında karşılanır.
• Uzatılmış bakım devresi: Eğer sözleşmede belirtilmiş ise müteahhit işlerinin bir kısmını mühendis kontrolünde kabul ettirebilir. Ancak bunun için işlerinin tamamına yakının bitirilmiş olması gerekir. Ayrıca projenin işletimine alınmasını etkilemeyecek bir nitelikteki işlerin kalmış olması da şarttır.  Proje genel olarak teslim edilmiş kabul edilse bile hala müteahhidin sorumlu olduğu işler vardır ve bu işlerin yapılması sırasında da bazı hasarlar meydana gelebilir. Uzatılmış bakım devresi ek teminatı, geçici kabul ve kesin kabul süresi içinde müteahhidin sorumluluğunda olan hasarları karşılanır. 

Montaj Sigortası Teminat Dışı Durumlar

Makine montaj sigortası genel şartları doğrultusunda poliçe kapsamı dışında kalan teminatlar: 

• İmalatçının yükümlülüğünde olan hasarlar
• Aşınma, çürüme, yıpranma
• Makine Kırılması Sigortası kapsamına giren hasarlar (iş makineleri vb.)
• Montaj sigortası genel şartlarında belirtilen diğer istisnalar

Montaj Sigortası Sigorta Bedeli Nasıl Tespit Edilir? 

Montaj sigortasında sigorta bedeli; işin bittiği tarihteki proje bedeli üzerinden belirlenir. Ayrıca montajı yapılacak olan üniteler, nakliye, navlun, sigorta masrafları varsa resim ve harçlar, gümrük vergileri, işçilik, montaj giderleri ve ihale bedeli de göz önünde bulundurulur. 

Uzun süreli poliçelerde sigorta bedeli zamanla yetersiz kalabilir veya enflasyona yenik düşebilir. Bundan dolayı büyük inşaat projelerinde eksik sigorta riskine karşı döviz bazında sigorta yaptırmak yararlı olacaktır. 

Montaj Sigortası Süresi Ne Kadar? 

Montaj sigortası, poliçede aksi belirtilmediği sürece dört haftalık (deneme süreci dahil) poliçede ekli eşyaların montaj sahasına indiği andan poliçe bitiş tarihine kadar geçerli olur. Bazı durumlarda müteahhit firma, taahhüt edilen işlerin tamamını teslim edemeyebilir. Eğer böyle bir durum yaşanırsa “geçici kabul” yapılır ve bu sürede müteahhit kalan işlerini tamamladıktan sonra “kesin kabul”e gidilir. 

Montaj Sigortası Yenilenir mi? 

Montaj sigortasında yenileme olması mümkün değildir çünkü inşaat tamamlandığında poliçenin vadesi sonlanmış olur fakat ek belge ile poliçe vadesinin uzatılması söz konusu olabilir.

Montaj Sigortasında Fesih Hakkı Var mı? 

Montaj sigortası genel şartlarında fesih hakkı ile ilgili detaylar belirtirmiştir. Sigorta ettiren, sigortacı ve sigortalı söz konusu Montaj Tüm Riskler Sigortası genel şartlar doğrultusunda fesih hakkını kullanabilir. Ancak fesih hakkının geçerli olması için poliçede sigorta ettirenin beyan yükümlülüğü, sigorta süresi içinde ihbar sorumluluğu ve mülkiyet değişikliği gibi farklı şartlara uyulması gerekir.  

Montaj Sigortası Hesaplama Nasıl Yapılır? 

Montaj sigortası fiyatlarını belirleyen pek çok unsur vardır. Peki, Montaj sigortası fiyatının verilebilmesi için ne tür bilgiye ihtiyaç var ve montaj sigortası nasıl yapılır? 

• İşin net tanımının yapılması, teknik şartnamenin ve yerleşim planının alınması, fiyatların belirlenmesinde işleri kolaylaştırır. 
• İşin hazırlık kalemine göre bedelinin dağılımı da fiyatlandırmayı etkiler. 
• Tamamlanma süresi, bakım devresi ve ne kadar süreyle talep edildiği de fiyatlandırmayı belirleyen unsurlardır. 
• Doğal afetlerin sigorta kapsamında olduğu düşünülürse riziko adresinin detaylı bir şekilde ele alınması gerekir. “İnşaat sahası sel ve su baskınına uzak mı, mevcut bölgede daha önce deprem olmuş mu, kış aylarında don olayı yaşanıyor mu? Zemin türü ve inşaatın yapım özellikleri neler?” gibi sorulara detaylıca yanıt vermek fiyat belirlenmesi açısından önemlidir. 
• Şantiye sahasında bekçi olup olmaması ve aydınlatmanın durumu gibi etkenler de fiyatlandırmayı etkiler. 
• Üçüncü şahıs mali sorumluluk ek teminatı isteniyorsa şantiyeye en yakın yapılaşmanın ne olduğu ve mesafesi de büyük önem taşır. 
• Eğer bir inşaat işi söz konusuyla kazının yüksekliği; montaj işinden bahsediliyorsa azami bedelli kullanılan makineleri ve en ağır makinenin kaç kilo olduğu da bilinmelidir. 

Montaj Sigortasında Prim İadesi Yapılır mı? 

Montaj sigortası yangın ya kasko sigortaları gibi yıllık olarak yenilenmeleri gerekmez bu nedenle iş tamamlandığında poliçe de sona erer. Projenin erken bitirilmesi durumunda prim iadesi yapılmaz.