Tekne Ehliyeti Nedir, Nasıl Alınır?

Tekne ehliyet olarak da adlandırılan Amatör Denizci Belgesi, motor beygir gücü 10 veya daha fazla olan tekneleri gezi veya spor amacıyla kullanabilmek için gerekli olan belgedir. Tekne kullanan kişilerin tekne ehliyetleri, deniz güvenliğinden sorumlu olan trafik ekipleri tarafından kontrol edilir ve gerekli durumda cezai işlem uygulanır çünkü Amatör Denizci Belgesi olmayan kişiler, tekne kullanımı için yeterli görülmez bu nedenle hem can sağlığını korumak hem de deniz trafiğinin güvenliğini sağlamak amacıyla tekne kullanım yeterliliğini kanıtlayan tekne ehliyetini alman gerekir.  Tekne ehliyetine sahip olduğunda şahsi tekneleri kullanabilir veya özel tekne kiralayabilirsin. Motorlu taşıtların da tıpkı tekne-yat kullanıcılarının olduğu gibi birtakım trafik kuralları vardır, bu kurallar uygulanmadığında birtakım ceza yaptırımlar uygulanır. Trafik cezaları ile ilgili detaylı bilgi almak için yazımızı okuyabilirsin. 

Tekne ehliyeti alma süreci ve işlemleri karışık gibi görünse de aslında oldukça kolay. Gerekli şartları yerine getirerek şahsi tekne kullanabileceğin bir ehliyet alman mümkün. Peki, özel tekne kullanabilmek için gerekli şartlar neler, tekne ehliyeti için gerekli neler?

Tekne Ehliyeti Nasıl Alınır?

Tekne ehliyeti almak istiyorsan “Amatör Denizci Belgesi nasıl alınır?” diye de merak ediyor olabilirsin. İnternet tekne ehliyeti eğitimine kaydını yaptırabilir, tekne ehliyeti sınavını başarı ile tamamlamadıktan sonra tekne ehliyeti harç ödemesini de yaparak, Liman Müdürlüğünden tekne ehliyeti alabilirsin. ADB ve KMT belgesi alabilmek için yerine getirmen gereken işlemler adım adım şu şekilde:

• Eğitime kaydını yaptır: Tekne ehliyetini yani ADB’yi ve KMT belgesini almak için ilk olarak, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının düzenlediği Amatör Denizci ve Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Belgesi eğitimlerine kayıt yaptırmalısın. Web sitesine e-Devlet yoluyla giriş yaptıktan sonra online eğitimler için kaydını oluşturabilirsin.
• Tekne ehliyeti sınav başvuru evraklarını sisteme yükle: Vesikalık fotoğraf, nüfus cüzdanı, 18 yaşından küçükler için muvafakatname gibi evrakları web sitesinde ilgili yerlere yüklemen gerekir.
• Amatör Denizci Belgesi sınavını geç: Gerekli eğitimi tamamladıktan sonra aynı şekilde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının sitesinden ADB ve KMT sınavlarına başvuru yapman ve bu sınavlarda başarılı olman gerekir. 
• Tekne ehliyeti harcı ödemesini yap: Sınav sonucunda başarılı olursan ADB ve KMT belgesi almak için 2023 için geçerli olan harç ödemesini yapmalısın. 
• Liman Müdürlüğünden ehliyetini al: Harç ödemesini yaptıktan kısa bir süre sonra belgelerini yine Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı sitesinde “Belgelerim” kısmından bulabilir, bu belge veya belgeleri çıktı olarak alabilirsin.

Bu belgeler tekne kullanabilmek için yeterli olsa da “Tekne ehliyetini basılı olarak almam mümkün mü?” diye merak ediyor olabilirsin. En yakın Liman Başkanlığından randevu aldıktan sonra ilgili kurumdan tekne ehliyetini basılı olarak alabilirsin.

Tekne Ehliyeti Başvuru Şartları Nelerdir?

Özel tekne kullanabilmek, eğitime kaydolup Amatör Denizci Belgesi alabilmek için bazı şartları yerine getirmen ve başvuru evraklarını hazırlaman gerekir. Amatör denizci belgesi – tekne ehliyeti alma şartları şu şekilde:

• Tekne ehliyeti almak için 18 yaşını tamamlamış olmak gerekir.14 yaşından büyük kişiler ise noterde onaylanan muvafakatname ile sınava girerek ehliyeti alabilir. Ancak 18 yaşının altındaki kişiler, yalnızca 7 metreden kısa ve hızı saatte 7 deniz milinden daha az olan tekneleri kullanabilirler.
• Tekne kullanmaya uygun olduğuna dair sağlık raporunu yetkili bir sağlık kuruluşundan almalısın. Ancak halihazırda kara yolları sürücü belgesi olan biri bu şarttan muaf olur.
• Amatör Denizci Belgesi almak için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının düzenlediği ADB sınavını geçmelisin. 
• Geçmişinde kaçakçılık veya yurt dışına insan kaçırma gibi suçlarının olmaması gerekir.
• Tekne ehliyeti almak için eğitim durumunun en az ilkokul düzeyinde olması da aranan şartlar arasındadır.

Tekne Ehliyeti Almak İçin Hangi Belgeler Gerekir?

Tekne ehliyeti almak için Denizci Belgesi (ADB) ve Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Yeterlilik Belgesi (KMT) alman gerekir.  Bazı teknelerde gemi telsizi olarak isimlendirilen özel telsizler bulunur. Telsizler, denizdeki taşıtların hem birbirleriyle hem de bir limanla iletişime geçmesi amacıyla kullanılır. Telsizi bulunan bir özel tekneyi kullanmak için ise ADB’ye ek olarak Kısa Mesafe Telsiz Operatörü Yeterlik Belgesi (KMT) sahibi olman gerekir. Ayrıca teknede yolcu sayısının 12’den fazla olması durumunda da yine KMT belgesinin bulundurulması zorunludur. Tekne ve yatları güvence altına almak için yaptırılabilecek sigota ise tekne sigortasıdır. Tekne sigortası ile ilgili detaylı bilgi almak için içeriğimize göz atabilirsin. 

Hangi Tekneler İçin Ehliyet Gerekir?

Motor gücü 10 beygir altında olan tekneleri kullanmak için Amatör Denizci Belgesi’ne sahip olman gerekmez. Ancak 2,5 metreden büyük ve 24 metreden küçük tekneler için Amatör Denizci Belgesi alman gerekir. Tabii bu belge, gezi ve sportif amaçlı tekne kullanımı için uygundur. Ticari kullanım için gerekli belge ise Seaman’s Book yani Gemiadamı Yeterlik Belgesi’dir.

Tekne Ehliyeti Geçerlilik Süresi Ne Kadar?

Amatör Denizci Belgesi’nin yani tekne ehliyetinin bir geçerlilik süresi bulunmaz. Ancak sonradan gelişen bir hastalık durumu oluşursa bu durumun, amatör denizcinin tekne kullanmasında bir sorun teşkil edip etmediğinin anlaşılması için tekrar sağlık raporu istenebilir. Eğer sağlık durumun sorun teşkil etmiyorsa tekne kullanmaya devam edebilirsin aksi halde ehliyetin geçersiz sayılacaktır.